بلوک قلبی که به عنوان سندرم سینوس بیمار نیز شناخته میشود زمانی اتفاق میافتد که سیگنالهای الکتریکی مسئول کنترل ضربان قلب مختل میشوند و منجر به کندی ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم میشوند. این بیماری میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و تشخیص و درمان به موقع آن برای جلوگیری از عوارضی مانند نارسایی قلبی، سکته مغزی یا حتی مرگ ضروری است. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی علل، علائم و گزینههای درمانی این بیماری قلبی بپردازیم.
نکاتی کوتاه در مورد بلوک قلبی
- بلوک قلبی زمانی اتفاق میافتد که سیگنالهای الکتریکی از حفرههای بالای قلب به درستی به حفرههای پایینی قلب هدایت نمیشوند.
- این بیماری قلبی ممکن است علائمی نداشته باشد یا ممکن است باعث سرگیجه، غش، ضربان قلب، درد قفسه سینه، مشکل در تنفس، خستگی یا حتی ایست قلبی شود.
- بسته به درجه این بیماری، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید، اما برای برخی افراد، استفاده از ضربان ساز توصیه میشود.
علت بلوک قلبی چیست؟
این عارضه ممکن است درجه یک، درجه دو و یا درجه سه باشد. علل بلوک قلب را میتوان به طور کلی به عوامل مادرزادی (در بدو تولد) و اکتسابی نسبت داد.
علل مادرزادی
برخی از افراد ممکن است با ساختار غیر طبیعی قلب متولد شوند که آنها را مستعد ابتلا به بلوک قلبی میکند. این عارضه میتواند به دلیل عوامل ژنتیکی یا سایر مسائل رشدی در طول زندگی جنین باشد.
علل اکتسابی
این علل ممکن است شامل عواملی مانند افزایش سن، عفونتها (به عنوان مثال، بیماری لایم یا تب روماتیسمی)، جراحیهای قلب، مصرف برخی داروها (مانند مسدودکنندههای بتا، مسدودکنندههای کانال کلسیم یا دیجیتال)، و بیماریهای زمینهای قلبی مانند کاردیومیوپاتی یا میوکاردیت باشند. در برخی موارد، بلوک قلبی میتواند در اثر ترکیبی از عوامل مادرزادی و اکتسابی نیز ایجاد شود.
علائم بلوک قلبی
در برخی موارد، این بیماری قلبی ممکن است علائم قابل توجهی ایجاد نکند، به خصوص اگر خفیف باشد. با این حال، هنگامی که علائم ظاهر میشوند، میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- سرگیجه یا سبکی سر
- خستگی یا ضعف
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- سنکوپ
- ضربان قلب آهسته یا نامنظم (تپش قلب)
در صورت مشاهده هر یک از این علائم بسیار مهم است که به یک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید، زیرا تشخیص و درمان سریع برای مدیریت موثر این عارضه قلبی ضروری است. در برخی موارد، بلوک قلبی ممکن است بدون علامت باشد، اما همچنان در طی معاینات معمول یا آزمایشات دیگر تشخیص داده شود.
چه افرادی در معرض ابتلا به بلوک قلبی هستند؟
علاوه بر افرادی که که دچار بلوک قلبی مادرزادی هستند، افراد با شرایط زیر نیز ممکن است دچار این بیماری شوند:
- سن بالا
- حمله قلبی یا بیماری عروق کرونر
- کاردیومیوپاتی
- سارکوئیدوز
- بیماری لایم
- سطح پتاسیم بالا
- پرکاری تیروئید شدید
- برخی از بیماریهای عصبی عضلانی ارثی
- داروهایی که ضربان قلب را کاهش میدهند
- جراحی قلب باز
تشخیص بلوک قلبی
برای تشخیص این بیماری، متخصص قلب و عروق احتمالا یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و سابقه پزشکی شما را بررسی میکند. او همچنین ممکن است آزمایشهای تشخیصی زیر را توصیه کند:
الکتروکاردیوگرام (ECG) یا نوار قلب
این آزمایش غیر تهاجمی سیگنالهای الکتریکی قلب را ثبت میکند و به شناسایی ریتمهای غیر طبیعی قلب کمک میکند. نوار قلب را میتوان در طی یک ویزیت زمانی که در حال استراحت هستید انجام داد، یا ممکن است بخشی از تست استرس برای ارزیابی پاسخ قلب شما به فعالیت بدنی باشد.
هولتر مانیتور
هولتر مانیتور نوعی الکتروکاردیوگرام قابل حمل است. این دستگاه فعالیت الکتریکی قلب را در مدت 24 ساعت یا بیشتر در زمانی که از مطب متخصص قلب خود دور هستید، ثبت میکند.
گزینههای درمانی بلوک قلبی
درمان این بیماری قلبی به نوع آن بستگی دارد:
- با بلوک قلبی درجه یک، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید.
- در صورت ابتلا به بلوک قلبی درجه دو، در صورت وجود علائم یا مشاهده بلوک قلبی Mobitz II، ممکن است به ضربان ساز نیاز داشته باشید.
- افرادی که بلوک قلبی درجه سه دارند، به احتمال زیاد به ضربان ساز نیاز خواهند داشت.
همچنین اتخاذ یک سبک زندگی سالم برای قلب، از جمله ورزش منظم، رژیم غذایی متعادل، مدیریت استرس، و اجتناب از دخانیات و مصرف بیش از حد الکل، میتواند به حمایت از سلامت کلی قلب و عروق کمک کند.
نتیجه گیری
بلوک قلبی یک وضعیت پزشکی است که نیاز به تشخیص سریع و درمان مناسب برای جلوگیری از عوارض و حفظ ریتم قلب سالم دارد. با درک علل، علائم و گزینههای درمانی این بیماری قلبی، افراد میتوانند بهتر سلامت خود را حفظ کنند و با مراجعه به بهترین متخصص قلب و عروق در تهران، احتمال بروز علائم خطرناک را کاهش دهند.